کابل زوج به هم تابیده Twisted Pair در شبکه کاربردهای خاص خود را دارند و در موارد متعددی از آنها استفاده میشود. این کابلها در شبکههای اترنتی و در ارتباطات تلفنی امروزه کاربرد دارند. دراین مطلب با انواع کابلهای زوج به هم تابیده آشنا میشویم و تعریف جامعی از ساختار این نوع کابلها بیان میکنیم. پس با ما همراه باشید تا کابلهای زوج به هم تابیده را بشناسید.
کابلهای زوج به هم تابیده Twisted Pair چیست؟
برای رفع اختلالات الکترومغناطیسی گاهی نیاز است تغییراتی در شکل سیمها و سیمکشی دهیم. زمانی که سیمها دو به دو به هم پیچ خورده و آرایش جدیدی به خود بگیرند اصطلاحا سیمها یا کابلهای زوج به هم تابیده نامیده میشوند.
در اینجا بحث نوع عملکرد این سیمها مطرح می شود که باید به این موضوع اشاره کنیم که با توجه به خنثی نمودن اختلالات مغناطیسی در انتها برای تولید سیگنال و در اصل تبدیل زوجهای مغناطیسی به سیگنال عمل میکنند. برای درک بهتر مطلب و نوع اختلال ایجاد شده در نظر بگیرید که سیم به خودی خود حین عبور جریان الکتریکی، میدان مغناطیسی کوچکی در اطرافش ایجاد میشود. طبق قوانین الکترومغناطیس هنگامی دو سیم در کنار یکدیگر قرار میگیرند و این میدان مغناطیسی تشکیل میشود حول هر یک ایجاد میشود، جهت میدان میان این دو سیم مخالف یکدیگر است. یعنی جهت میدان ایجاد شده حول سیم اول کاملا مخالف جهت میدان ایجاد شده حول سیم دوم است. این موضوع به تنهایی عمل مهمی برای ایجاد اختلالات مغناطیسی خواهد بود.
انواع کابلهای زوج به هم تابیده
کابلهای زوج به هم تابیده انواع مختلفی دارند که با ذکر جزئیات با آنها آشنا خواهیم شد. این نوع کابلها به طور کلی به دو نوع روکشدار و بدون روکش تقسیمبندی میشوند. در ادامه با این دو گروه آشنا خواهیم شد.
کابلهای زوج به هم تابیده روکشدار (Shielded Twisted Pair)
کابلهای روکشدار یا به اختصار stp کابلهایی هستند که با توجه به تکنیکهای محافظت و خنثی سازی عمل نموده و از طرفی با توجه به غلافی که دور آنها پیچیده شده از اختلالات مغناطیسی در اماناند. این غلافها عموما فلزیاند و به ازای هر زوج سیم یک غلاف فلزی در ساختار آنها به کار میرود. روش عملکرد غلاف به این صورت است که با جدا کردن فضای خارج از درون کابل مانع انتقال نویز و امواج الکترومغناطیسی به محیط داخل میشوند. این عملکرد جداسازی به نوبه خود در حفظ جریان موثر است. همچنین با توجه به این که غلاف از نوع فلزی است خود توان انتقال الکترونهای آزاد و ایجاد جریان در طول هادی را دارا است و همین موضوع باعث تعریف کارکرد جدیدی در غلاف میشود.
غلاف فلزی در صورت اتصال به زمین به تنهایی قادر است پارازیتهای اطراف را به جریان تبدیل کند که این همان عملکرد ارت است. جریان تولیدی در نهایت در امتداد سیمهای داخلی کابل تقسیم شده و دیگر جایی برای نویز باقی نمیماند. پس عملکرد غلافهای کابلهای زوج به هم تابیده روکشدار فراتر از آن چیزی است که در ابتدا به نظر میرسد.
انواع کابلهای زوج به هم تابیده روکشدار به این شرحاند:
- U/FTP: شامل یک فویل دور هر جفت سیم آن.
- F/UTP: شامل یک فویل دور کل سیمها.
- S/UTP: شامل یک شیلد دور کل سیمها.
- SF/UTP: شامل یک شیلد و یک فویل دور کل سیمها.
- S/FTP: شامل یک فویل دور هر جفت سیم و یک شیلد دور کل سیمها.
- F/FTP: شامل یک فویل دور هر جفت سیم و یک فویل دور کل سیمها.
- SF/FTP: هم محافظ بافت شده و هم فویل دور سیمها وجود دارد. این مدل کابل گران ترین نوع کابل شبکه است که در شبکههایی که امنیت بالایی دارند مورد استفاده قرار میگیرد.
مزایا و معایب کابلهای stp:
با توجه به غلاف فلزی که دارند توان بالایی در از بین بردن نویز دارند و از این لحاظ میتوان گفت کارایی مناسبی در شبکه دارند. سرعت انتقال داده در کابل stp تفاوت چندانی با نوع بدون روکش ندارد و هر دو از سرعت خوبی در این کار برخوردار هستند.
کابلهای زوج به هم تابیده بدون روکش (unshielded Twisted Pair)
نوع دیگر کابلهای زوج به هم تابیده توانمندی خاصی در جداسازی فضای داخل و بیرون کابل ندارند و تنها از یک حفاظ پلاستیکی به دور یک یا چند سیم تشکیل شدهاند. این نوع از کابلها اولین بار توسط گراهام بل در سال ۱۸۸۱ در سیستمهای تلفن به کار رفت و پس از آن کاربردهای آن در شبکههای تلفن وسیعتر شد. تعداد پیچ خوردگیها در کابلهای بدون روکش اهمیت دارد، مسئلهای که چندان در نوع روکشدار مطرح نیست. با توجه به تعداد پیچ خوردگیها اختلالات مغناطیسی موجود برطرف میشود و جریان در طول سیم ها ادامه مییابد. کابلهای زوج به هم تابیده بدون روکش شامل ۴ زوج سیم است که با امپدانس ۱۰۰ اهم در شبکه مورد استفاده قرار میگیرد. از این نوع کابلها بیشتر در شبکههای اترنت و سیستمهای تلفن استفاده میشود.
انواع کابلهای زوج به هم تابیده بدون روکش (UTP)
- Category 1: برای ارتباطات تلفن استفاده میشود. این نوع برای انتقال دادهها مناسب نیستند.
- Category 2: توانایی انتقال دادهها تاMbps 4 را دارد و از فرکانس MHz 10 پشتیبانی میکند.
- Category 3: توانایی انتقال دادهها تاMbps 10 را دارد و از فرکانس MHz 16 پشتیبانی میکند.
- Category 4: این نوع در شبکههای Token Ring به کار میروند. توانایی انتقال داده تاMbps 16 را دارند و از فرکانس MHz 20 پشتیبانی میکند.
مزایا و معایب استفاده از کابلهای UTP :
از مهم ترین ویژگی های کابل UTP میتوان به سرعت و کارایی بالای آنها اشاره کرد که برای یک هادی قرار گرفته در جریان شبکه مزیت بزرگی به حساب میآید. از سویی قرارگیری و نصب آسان آن در شبکه و هزینه پایین در استفاده از آن از جمله ویژگیهای مثبت و قابل توجه کابلهای UTP یا بدون روکش است.
شاید کابلهای UTP چندان معایب بزرگی نداشته باشند اما باید گفت که حساسیت بالای آنها عمومیت موارد کاربرد را از بین برده و به نوعی باعث عدم استفاده آنها در برخی شبکههایی باشد که با چالشهایی از این قبیل دست و پنجه نرم میکنند. از دیگر معایب آن دشواری ساخت کابل های UTP است که با توجه به پیچ خوردگی های متفاوت نسبت به نوع روکش دار هزینه ساخت را بالا می برد.
کلام پایانی
ما امروز در سایت PFC تلاش نمودیم تا تمامی موارد مهم در رابطه با کابل زوج به هم تابیده Twisted Pair؛ انواع آن چیست و چه کارایی دارند ؟ را برای شما عزیزان شرح دهیم، شناخت موراد ذکر شده باعث انتخاب صحیح انواع کابل شبکه برای پروژه ها می شود و شما می توانید بهترین تصمیمات را بگیرید.
همچنین PFC بزرگترین تولید کننده کابل شبکه ایرانی و کابل شبکه CAT6 هم می باشد که شما عزیزان می توانید برای خرید محصولات و تجهیزات شبکه از طریق همین سایت اقدام فرمایید.