پروتکل های شبکه همان قوانین و رویه های استانداردی هستند که بر طبق آن راه های ارتباط کاربر با داده ها و نحوه رفتار دستگاهها با دادهها کنترل می شود و امکان برقراری ارتباط در سراسر جهان را فراهم می کند. شبکه و پروتکل های مختلفی ابداع شده اند و پروتکل های شبکه یا مجموعه قوانین استاندارد را می توان زبان های دیجیتالی دانست که آن ها در قالب الگوریتم های شبکه قابل اجرا هستند. این پروتکل ها می تواند برای کنترل تکنولوژی که برای ایجاد ارتباط به کار می رود، استفاده شوند.
مفهوم پروتکل های شبکه در برقراری ارتباط
وقتی در سطح شبکه اینترنت کاربری بخواهد با سایر شبکه ها ارتباط برقرار کند باید از مجموعه ای قوانین استاندارد استفاده کند. برای ایجاد ارتباط بین دو میزبان باید هر دو از یک نوع خاص پروتکل استفاده کنند تا بتوانند ارتباط درستی با هم برقرار کنند. مثلا وقتی با فردی که برخورد می کنیم که به زبانی غیر از زبان فارسی صحبت می کند، چنانچه ما نیز به لغات و مفاهیم و دستور زبان او مسلط نباشیم نمی توانیم با آن فرد ارتباط قابل درکی برقرار کنیم.
پروتکل نیز زبان مشترک بین کامپیوترهای سراسر جهان است که توسط اینترنت به یکدیگر متصل شده اند و برای ایجاد ارتباط بین آن ها باید همه از مجموعه قوانینی خاص و استاندارد پیروی کنند.
این قوانین استاندارد می توانند مکانیزم تصحیح خطا، روش فشرده سازی داده ها، قالب انتقال داده ها و مکانیزم چک کردن خطا که هنگام نقل و انتقال در داده ها پیش می آید را تعیین کنند.
انواع پروتکل های شبکه و کارآیی آن ها چیست؟
برای کنترل برقراری ارتباط بین دستگاه های و میزبان های مختلف از طریق شبکه، انواع مختلفی پروتکل ارتباطی وجود دارند و هر یک کارایی خاصی دارند که در ادامه به برخی آن ها اشاره می کنیم.پروتکل کنترل انتقال (TCP):
این پروتکل کنترل انتقال یا (Transmission Control Protocol) از جمله پروتکل های ارتباطی معروفی هستند که به منظور ایجاد ارتباط در سرتاسر شبکه به کار می روند. TCP یا همان (پروتکل کنترل انتقال) برای ضمانت تحویل داده های متوالی از پروتکل TCP/IP استفاده می کند. کار پروتکل TCP تبدیل پیام به مجموعه ای از بسته برای ارسال از منبع به مقصد است که دوباره آن ها را در مقصد به یکدیگر متصل کرده و تشکیل یک پیام می دهد.پروتکل اینترنت (IP):
در پروتکل اینترنت IP از پروتکل TCP/IP (به منظور تعیین مسیر و ارسال بسته استفاده می شود، بنابراین این پروتکل یک پروتکل آدرسی می باشد. پروتکل TCP/IP مشهورترین پروتکل اتصال شبکه می باشد. پروتکل اینترنت (Internet Protocol) در اکثر موارد با پروتکل TCP به کار می رود. در حین اینکه بسته ها به سیستم مقصد منتقل می شوند آدرس آی پی از طریق گره های مختلف یک شبکه در مسیر یابی بسته ها کمک می کند.پروتکل دیتاگرام کاربر (UDP):
از این پروتکل به عنوان جایگزینی برای پروتکل کنترل انتقال (TCP) استفاده می شود. معمولا کاربرد پروتکل ارتباطی دیتاگرام کاربر (User Datagram Protocol) برای ایجاد اتصال بین برنامه های مختلفی است که دارای تلرانس و تاخیر پایین می باشند.پروتکل دفتر پست (POP):
پروتکل دفتر پست یا (Post office Protocol)
به منظور دریافت ایمیلهای ورودی طراحی شده است.پروتکل SMTP (Simple mail transport Protocol):
یک پروتکل اینترنتی ساده برای انتقال پست الکترونیکی است که به منظور ارسال و توزیع ایمیل های ارسالی طراحی شده است.پروتکل SNMP:
این پروتکل یک پروتکل مدیریت شبکه ای ساده است که برای نظارت بر شبکه ها و اجزای شبکه در اینترنت کاربرد دارد.پروتکل انتقال فایل (FTP):
پروتکل FTP یا (File Transfer Protocol) یک پروتکل انتقال فایل در اینترنت می باشد. با استفاده از پروتکل FTP کاربران می توانند کار انتقال فایل های مانند فایل های برنامه، چند رسانه ای، متنی و اسناد را از یک ماشین به ماشین دیگر را انجام دهند.پروتکل انتقال ابَرمتن (HTTP):
پروتکل انتقال ابَرمتن (Hyper Text Transfer Protocol) برای انتقال یک ابرمتن بین دو یا چند سیستم استفاده می شود که برای ایجاد لینک به هر شکلی مثل متن یا تصویر، از تگ های HTML بهره گرفته می شود. اساس کار پروتکل HTML نیز مبتنی بر قواعد Client-server طراحی شده است. طی فرآیندی این پروتکل به سیستم مشتری اجازه برقراری ارتباط با ماشین سرور ، برای ایجاد یک درخواست را می دهد. سپس درخواست ایجاد شده توسط مشتری بوسیله سرور تایید و به آن پاسخ داده می شود.پروتکل انتقال ابَرمتن ایمن (HTTPS):
کاربرد پروتکل HTTPS برای ایمن سازی ارتباط بین دو کامپیوتر است؛ به این صورت که داده ها را در زمان استفاده از مرورگر و در برابر دیگر داده های جمع آوری شده از سرور وب محافظت می کند. با استفاده از این پروتکل داده ها در قالب Hypertext قرار داده شده و بین مرورگر سرویس دهنده (درخواست) و وب سرور (پاسخ) انتقال می یابند. پروتکل انتقال ابَرمتن ایمن یا (Hyper Text Transfer Protocol Secure) با پروتکل HTTP متفاوت است. در پروتکل HTTPS بر خلاف پروتکل HTTP، با استفاده از یک قالب رمزگذاری شده انتقال داده ها صورت می گیرد. بنابراین از داده ها در برابر اصلاح یا تحریف آن ها توسط هکرها در حین انتقال بسته ها جلوگیری می شود.پروتکل Telnet:
کاربرد این پروتکل در اینترنت و به منظور پردازش محلی داده ها و برقراری ارتباط با میزبان های راه دور می باشد؛ که به آن فرآیند اتصال ورود به سیستم از راه دور گفته می شود. به عبارت دیگر این پروتکل مجموعه ای از قوانین استاندارد است که به منظور اتصال یک سیستم با سیستمهای دیگر طراحی شده است. در این فرآیند کامپیوتر محلی همان سیستمی است که برای اتصال درخواست اتصال میدهد، و سیستمی که اتصال را میپذیرد کامپیوتر راه دور می باشد.پروتکل Gopher:
این پروتکل بر اساس اصل client/server کار می کند و از طریق این پروتکل می توان با استفاده از صفحات، منوها و یا اتصالاتی به پروتکل Telnet، اطلاعاتی را دریافت کرد. همچنین پروتکل Gopher می توان مجموعه ای از قوانینی دانست که کاربرد آن برای جستجو، بازیابی و نمایش اسناد از سایت های ایزوله است.پروتکل FTAM:
کاربرد این پروتکل در مدیریت و دسترسی انتقال فایل ها می باشد.پروتکل DNS :
این پروتکل برای ترجمه اسامی کامپیوترهای میزبان و Domain به آدرس های IPمورد استفاده قرار می گیرد. برای مثال پروتکل DNS می تواند نام یک دامنه مثل [Only Registered Users Can See Links. Click Here To Register…] را به یک آدرس [Only Registered Users Can See Links. Click Here To Register…] تبدیل می کند.پروتکل STP :
این پروتکل قسمتی از پشته پروتکل IPX/SPX مربوط به شرکت Novell تشکیل می دهد.پروتکل NCP:
این پروتکل یک پروتکل هسته مرکزی است.پروتکل NwLink:
این پروتکل نسخه مایکروسافت IPX/SPX می باشد.پروتکل NetBEUI:
این پروتکل برای انجام کارهای سطح پایین شبکه مثل با اشتراک گذاشتن فایل ها و چاپگرها استفاده می شود. پروتکل NetBEUI ، گسترش یافته کاربر NetBIOS می باشد.پروتکل ATP:
پروتکل مبادلات Apple Talkمی باشد.پروتکل SLIP :
کاربرد این پروتکل در تجهیزاتی مثل مودم است که برای تبادل یک TCP/IP روی یک اتصال سریال استفاده می شوند.پروتکل PPP :
کاربرد این پروتکل در اتصال سریال است و از پروتکل SLIP پیشرفته تر می باشد.پروتکل BGP :
این پروتکل دروازه خارجی است براساس RFC کار می کند.پروتکل ARP :
کارایی این پروتکل در شناسائی آدرس [Only Registered Users Can See Links. Click Here To Register…] یک ایستگاه براساس آدرس IP می باشد.پروتکل DHCP :
به منظور تخصیص آدرس های IP بصورت پویا کاربرد دارد.پروتکل IPX:
کارایی این پروتکل به منظور تبادل بین شبکه ای بشته ها برای تعیین مسیر و ارسال بسته می باشد.پروتکل DDP :
به پروتکل حمل داده های Apple Talk، پروتکل DDP گفته می شود.پروتکل ICMP:
برای گزارش خطاها بر روی اینترنت از پروتکل ICMP استفاده می شود.پروتکل CSMA/CD :
برای کاهش تصادم ها داده ها در شبکه یک دوره تناوبی انتظار توسط پروتکل CSMA/CD ایجاد می شود.جمع بندی بحث انواع پروتکل ارتباطی و کارآیی آن ها
در این مقاله به مفهوم پروتکل شبکه پرداخته شد و گفتیم که پروتکل شبکه مجموعه ای قوانین استانداردی است که برای ایجاد ارتباط بین دو سیستم اینترنتی در سراسر جهان استفاده می شود.همچنین سعی کردیم شما را با انواع پروتکل های شبکه و کاربرد هر یک آشنا کنیم و به همین منظور نام ۲۷ مورد از پروتکل های مهم شبکه را در این مقاله آوردیم.
pfc مرکز تولید و فروش انواع محصولات و تجهیزات شبکه اعم از انواع کابل شبکه ایرانی و خارجی و…. می باشد.